Nowy Sącz, 31 marca 2025 r.
Na Sądecczyźnie rolnicy i hodowcy zostali postawieni w stan gotowości. Wszystko za sprawą niepokojących informacji napływających zza południowej granicy – na Słowacji wykryto przypadki pryszczycy, jednej z najgroźniejszych chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich. W odpowiedzi na rosnące zagrożenie, Główny Lekarz Weterynarii opublikował specjalny komunikat skierowany do właścicieli bydła, świń, owiec, kóz i innych zwierząt parzystokopytnych.
Choroba ta, choć rzadko występująca w Polsce, pozostaje realnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa ekonomicznego i sanitarnego rolnictwa w całym regionie. W związku z wprowadzeniem zakazu importu zwierząt i produktów mogących przenosić wirusa, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał odpowiednie rozporządzenie.
Co to jest pryszczyca?
Pryszczyca (ang. Foot and Mouth Disease – FMD) to wyjątkowo zaraźliwa choroba wirusowa atakująca zwierzęta parzystokopytne. Wśród najbardziej narażonych znajdują się krowy, świnie, owce i kozy. Zarażenie może nastąpić zarówno poprzez bezpośredni kontakt między zwierzętami, jak i za pośrednictwem mięsa, mleka, wełny, paszy, a nawet ludzi, ptaków czy używanego w gospodarstwie sprzętu.
To właśnie wszechobecność wirusa i jego zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania czyni z pryszczycy jedno z największych zagrożeń dla nowoczesnej hodowli.
Jak rozpoznać objawy?
Rolnicy powinni być szczególnie czujni na następujące objawy:
- gorączka, osowiałość, spadek apetytu, brak przeżuwania,
- znaczne zmniejszenie wydajności mlecznej,
- obfite ślinienie się zwierząt,
- pęcherze i bolesne zmiany w obrębie jamy ustnej, na racicach, strzykach i wymionach,
- w przypadku młodych cieląt i prosiąt – nagłe padnięcia, biegunki i objawy ogólnego wycieńczenia.
W przypadku wystąpienia takich symptomów, niezwłoczny kontakt z powiatowym lekarzem weterynarii jest obowiązkiem wynikającym z ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych.
Co robić w razie podejrzenia?
Po zauważeniu podejrzanych objawów należy:
- niezwłocznie zawiadomić lekarza weterynarii (bezpośrednio lub przez urząd gminy/miasta),
- zatrzymać wszystkie zwierzęta w gospodarstwie – nie przemieszczać ich, nie wpuszczać osób postronnych,
- chore osobniki natychmiast odizolować i odseparować od reszty stada,
- ograniczyć ruchy domowników – nie opuszczać gospodarstwa do czasu przybycia służb weterynaryjnych.
Odpowiedzialność i rekompensaty
Walka z pryszczycą odbywa się z urzędu – oznacza to, że państwo przejmuje działania zapobiegawcze i likwidacyjne. Właściciele gospodarstw, których zwierzęta zostaną zabite w ramach zwalczania ogniska choroby, mogą liczyć na odszkodowanie z budżetu państwa.
Warto jednak podkreślić: im szybsze zgłoszenie i działanie, tym mniejsze ryzyko rozprzestrzenienia się wirusa i strat dla całego regionu.
Region Sądecczyzny pod szczególnym nadzorem
W związku z bliskością Nowego Sącza do granicy ze Słowacją, lokalne służby weterynaryjne zwiększyły czujność. Trwają wzmożone kontrole na targowiskach, w gospodarstwach oraz punktach transportu zwierząt. Samorządy gminne, w tym także w powiecie nowosądeckim, zostały zobowiązane do informowania mieszkańców o potencjalnym zagrożeniu.
